Herdenken op de plaats in Bunnik waar in de Tweede Wereldoorlog 52 mensen werden doodgeschoten, is indrukwekkend. Die verzetsstrijders verdienen respect en eerbied, zegt Janneke Schermers van de Stichting Herdenkingsmonument Fort bij Rijnauwen. Jaarlijks in de avond van 4 mei herdenken een paar honderd belangstellenden de 52 vaak jonge mensen die binnen de wallen van het Fort bij Rijnauwen door de Duitse bezetter werden gefusilleerd. Verklikt en na een schijnproces in de Utrechtse gevangenis Gansstraat naar de dodenakker bij Bunnik getransporteerd.
De buurtbewoners wisten het toentertijd meteen als een busje en een lijkwagen de laan naar het fort insloegen. “Diezelfde weg lopen wij nu in een stille tocht,” zegt stichtingsvoorzitter Schermers. “Het is indrukwekkend. Zeker wanneer de klok, een geschenk van de Lucaskerk in Utrecht, begint te luiden”.
Morele grens
Schermers denkt in deze dagen vaker dan anders aan de verschrikkingen op het fort. Op de plaats waar de doden vielen is een herdenkingsmonument. De mannen die de dood vonden, hadden een morele grens getrokken. Zij stonden op tegen het regime van Adolf Hitler.
Schermers is heel eerlijk als ze de vraag krijgt of ze ook zo moedig was geweest is als de 52 mensen uit het verzet. Ze zegt het niet te weten. “Ik zou niet weten of ik die moed ook zou hebben gehad. Dat vind ik een lastige vraag.”
Daarom vindt ze het belangrijk dat de mannen worden herdacht. Schermers en haar mensen van de Stichting vinden het hun taak om zo veel mogelijk de namen van mensen die in het fort zijn omgekomen, te achterhalen. De namen staan op het monument en worden kort voor acht uur voorgelezen. Ook de Belgische verzetsstrijders staan er bij. Een deel van de Nederlanders in het verzet kwam uit Limburg en werkte nauw samen met Belgen.
Gastlessen
De stichting werkt hard om de jeugd naar Fort bij Rijnauwen te halen. Het bestuur werkt samen met de basisscholen in de gemeente. Zo geeft bestuurslid Hans Nap gastlessen op de scholen. “De belangstelling van de jongeren is heel behoorlijk, zeker de leerlingen van de basisscholen,” meent Schermers. “Op scholieren van het middelbaar onderwijs hebben we minder zicht, die zijn niet zo georganiseerd.” Het werk is dankbaar. Schermers: “we zijn blij dat we nabestaanden de gelegenheid kunnen bieden om te gedenken, ook uit België”.
De stille tocht begint om kwart over zeven ’s avonds bij het poortgebouw van het Stayokay-hotel.
Stichting Herdenkingsmonument Fort bij Rijnauwen 
