BUNNIK – Donderdagavond 12 april gaf oud provo Roel van Duijn op uitnodiging van boekhandel van Ravenswaay en Stichting Herdenkingsmonument Rhijnauwen een lezing over zijn boek ‘Verraad’. Het boek vertelt het verhaal van zijn schoonouders: Herman en Leen Reef.

Herman werkte tijdens de oorlog bij Hazemeijer Hengelo waar ook wapens geproduceerd werden voor de Duitsers. Herman kwam in conflict met zijn geweten en richtte een verzetsgroep op. Deze groep zorgde er voor dat mensen konden onderduiken en zij maakten illegale pamfletten. Uiteindelijk ontstond het plan om gewapend verzet te plegen en zij maakten een bom met de bedoeling de spoorlijn naar Oldenzaal plat te leggen.

Deze actie werd verraden en de hele groep van 23 personen werd opgepakt en gevangengezet. Eerst in kamp Amersfoort, later in concentratiekamp Vught. Eén van de vrienden van Herman Reef, Harry van Genugten, overleefde de oorlog niet en werd 75 jaar geleden gefusilleerd bij Fort Rhijnauwen. De vrouw van Herman Reef heeft alles in het werk gesteld om haar man te bevrijden, zij legde contact met de Sicherheitsdienst en kreeg een relatie met commandant Konrad Hofman. Uiteindelijk wist zij haar man vrij te krijgen, maar liep hierbij zelf ook groot risico. Roel van Duijn was lange tijd nieuwsgierig naar het verhaal van zijn schoonouders. Zij vertelden weinig over de gebeurtenissen in de tweede wereldoorlog.

Uiteindelijk bracht het NIOD Amsterdam meer duidelijkheid en bleek dat de rol van schoonmoeder Leen moedig was geweest. Na de oorlog wilde het verzet in Hengelo Leen liquideren door haar samenwerking met de Duitsers, gelukkig werd dit voorkomen.

Lafaard of held
Roel van Duijn vertelt in zijn lezing dat er verhoudingsgewijs weinig Nederlanders in het verzet zaten. De gewone Nederlander was vaak bevangen door angst. Hij heeft dan ook bewondering voor schoonmoeder Leen die zoveel risico nam en uiteindelijk na de oorlog beschouwd werd als verraadster. Ook haar eigen man twijfelde aan haar goede bedoelingen. Dit bracht hem tot de vraag: hoe zou ik zelf handelen in een oorlogssituatie? “Ben ik een lafaard of held?” Het blijft dan ook belangrijk om jaarlijks de mensen te herdenken die hun leven gaven voor vrede en veiligheid. In Bunnik en omgeving vindt deze herdenking op 4 mei plaats bij Fort Rhijnauwen. Hier werden meer dan 50 Nederlandse en Belgische verzetsmensen gefusilleerd.

Voor deelname aan de herdenking: om 19.00 uur opstellen bij Stayokay, Rhijnauwenselaan 14 te Bunnik. Van daar gaat de stille tocht naar het Terreplein op het Fort. Voor vragen over de herdenking: Janneke Schermers/Janneke.schermers@gmail.com of 030-6571350.

Door Lia van der Heijden. Verschenen in Bunniks Nieuws ’t Groentje van 18 april 2018.